Wij zijn verheugd een nieuwe SVVT- studiemiddag met als thema “vrouwen en criminaliteit” aan te kunnen kondigen.

De Gevangenpoort te Den Haag door Johannes Adrianus van der Drift

De studiemiddag zal plaatsvinden op
4 april 2014 van 14u tot 17u op een spannende locatie, namelijk in de Gevangenpoort in Den Haag.

Wij krijgen een rondleiding op locatie en gaan luisteren naar twee lezingen.

Allereerst zal promovenda Lotte Fikkers ons iets vertellen over haar onderzoek. Zij werkt momenteel aan een proefschrift getiteld Rescuing Early Modern Women from Prison: Judicial Records as Female Life-Writing, 1558-1649 onder leiding van dr. Ruth Ahnert aan de Queen Mary University in London. Velen passeerden de deuren van de rechtbanken en gevangenissen in vroegmodern Engeland. Wat deze mensen allemaal gemeen hadden was dat de aanvaring met het recht de mogelijkheid bood om hun stem en verhaal op schrift te laten vereeuwigen. Ook analfabeten kregen op deze wijze de kans (delen van) hun levensverhaal op te laten tekenen, door middel van klerken, griffiers of advocaten. Vrouwen maakten gretig gebruik van deze mogelijkheid. Het analyseren van juridische processtukken biedt aldus de mogelijkheid om de levensverhalen van vroegmoderne vrouwen te construeren, zowel van de hogere als van de lagere klassen. In haar promotieonderzoek vergelijkt Lotte processtukken (bills of complaint, personal answers, depositions) met life-writing (dagboeken, (auto)biografieën en memoirs). In beide soorten teksten wordt gebruik gemaakt van dezelfde rhetorische strategieën. Voor deze lezing zal de nadruk liggen op de gang naar de rechter wegens verbroken huwelijksbeloftes, huwelijksperikelen en echtscheidingsverzoeken, en de manier waarop vrouwen hun kant van het verhaal presenteren.

Daarnaast zal hoogleraar Comparative Urban History aan de Universiteit Leiden Manon van der Heijden een lezing geven getiteld “Criminele vrouwen in Holland 1600-1800”. In de vroegmoderne steden in Holland bestond een groot deel van de criminelen uit vrouwen; soms was meer dan de helft van de vervolgde misdadigers een vrouw. De verklaring hiervoor ligt in de typische kenmerken van Holland: de hoge urbanisatiegraad, de vele migranten in steden, de snelle groei van de havensteden en de grote vrijheid die vrouwen genoten. In de steden was een vrouwenoverschot en een aanzienlijk deel van deze vrouwen stond er alleen voor en was verantwoordelijk voor de kinderen en het gezinsinkomen. Deze vrouwen waren zelfstandig, maar ook kwetsbaar. Als gevolg daarvan kwamen zij eerder op het criminele pad en werden zij vaker vervolgd. Manon van der Heijden gaat in op dit fenomeen en laat zien dat de criminaliteit in vroegmoderne steden voor een belangrijk deel werd bepaald door vrouwen. De wereld van deze misdadige stedelingen is een verhaal van wanhoop, armoede en kwetsbaarheid, maar ook van vrijheid, zelfstandigheid en vechtlust.

Voor informatie over haar project (waarvoor zij in 2012 een Vici-premie voor excellente onderzoekers ontving), klik hier. Haar onderzoek resulteerde onder andere in het dit jaar verschenen boek Misdadige vrouwen. Criminaliteit en rechtspraak in Holland 1600-1800 (Amsterdam: Bert Bakker). Misdadige vrouwen gaat over een vergeten groep uit de geschiedenis: de duizenden vrouwen die voor de rechtbanken kwamen. Het laat zien tot welke misdrijven zij werden gedreven, wat voor excuses zij te berde brachten tijdens de verhoren, wie over hen klaagde en wie hen hielp, en hoe zij door rechters werden veroordeeld. De wereld van misdadige vrouwen is een verhaal van wanhoop, armoede en kwetsbaarheid, maar ook van vrijheid, zelfstandigheid en vechtlust.

Als u deze studiemiddag wilt bijwonen, kunt u zich aanmelden via info.svvt@gmail.com onder vermelding van “studiemiddag SVVT”.

De toegang is gratis voor leden en voor niet-leden 3 euro 50.

Alle belangstellenden zijn van harte welkom!

Hoe de Gevangenenpoort te bereiken is, vindt u hier.